ایمنی سالمندان

ایمنی سالمندان

طبق آمار سازمان بهداشت جهانی (World Health Organization) مرگ و میر ناشی از افتادن دومین نرخ مرگ ومیر را در جهان

بخود اختصاص داده است. بر پایه این آمارها سالانه بیش از 37 میلیون انسان در اثر افتادن به زمین راهی بیمارستان می شوند و از این

تعداد، 646 000 نفر در اثر شدت جراحات بدرود حیات می گویند. گفته می شود که 80 % این افراد در کشورهای فقیر زندگی می­کنند.

بر پایه استاندارد موسسه ملی سالمندان (National Institute on Aging, NIA) آمریکا، بطور متوسط هر ساله در جهان بیش از

یک سوم سالمندان بالای 65 سال به زمین می­افتند. شایان ذکر است که این رقم در کشورهای توسعه یافته کمتر و در کشورهای در حال

توسعه بیشتر است. برای مثال این مقدار در آمریکا یک چهارم است. آمار موسسه ملی سالمندان آمریکا حکایت از آن دارد که در اثر زمین

افتادن، هر 19 دقیقه یک نفر آمریکایی سالمند می­میرد و هر 11 ثانیه یک سالمند به بخش اورژانس انتقال می یابد.

هشتاد درصد از حوادث مرتبط با زمین افتادن سال خوردگان، در حمام و توالت روی می­دهد، که متاسفانه ریسک بسیار بالایی بهمراه دارند. بدین جهت که افتادن در خانه اغلب موجب آسیب های جزئی می شود، در حالیکه افتادن در حمام و توالت می تواند مرگبار باشد .در اینجا، پرسش پیش رو این است که آیا حمام و توالت خانه شما با سطح مرطوب و لغزنده ای که دارد، برای سالمندان ایمن است؟ توجه فرمایید که، ویژگی ذاتی سالمندان، انعطاف بدنی کم، هماهنگی ماهیچه ای (poor muscle coordination) ضعیف، ضعف بینایی، و مشکلات حفظ تعادل است؟

کارشناسان بهداشت چالش هایی را که سالمندان در حمام و توالت با آنها مواجه می شوند به شرح زیر شناسایی کرده اند :

• ورود و خروج از وان یا اطاقک دوش
• دوش گرفتن در حالت ایستاده
• حرکت ناگهانی درب های کشویی
• کف مرطوب و لغزنده
• لغزش زیر انداز در حمام
• استفاده از جا حوله ای، شیرآلات دستشویی، و جا صابون برای حفظ تعادل خود
• نشستن و بلند شدن از توالت به علت ارتفاع کم و نداشتن دستگیره کافی
• استفاده از صندلیهای حمام با نشیمنگاه لغزنده و ساختار نامتعادل

بطور کلی حمام و توالت مناسب سالمندان باید مجهز به تجهیزات زیر باشد. این تجهیزات ساده و قابل اجرا هستند:

1. نصب دستگیره­های ایمنی در حمام

سالمندان غالباً مشکل راه رفتن و حفظ تعادل دارند ولی بیشتر آنها از سلامت مناسبی در بخش بالا تنه و دستان خود برخوردارند. این مزیت کمک می­کند تا آنها بتوانند بکمک دستگیره های ایمنی، بسیاری از نیاز های روزمره خود را برطرف کنند.

این دستگیره ها برای سالمندانی که مشکل حفظ تعادل و ضعف در زانوها را دارند اهمیت حیاتی دارند. در حمام هایی که برای استفاده

سالمندان و افراد کم توان طراحی نشده اند سالمندان هنگام از دست دادن تعادل خود از میله های جا حوله ای استفاده می­کنند که به علت پلاستیکی بودن توان تحمل آنها را نداشته و خطر افتادن سالمندان را به همراه دارند.

دستگیره­های ایمنی باید به گونه ای در حمام نصب شوند که در ورود و خروج از حمام و نشستن و بلند شدن از توالت یا صندلی به سادگی

در دسترس سالمندان قرار گیرند. خوشبختانه این تجهیزات نسبتاً ارزان بوده و می­توان عزیزان خود را با صرف مبلغ کمی از خطر افتادن

در حمام رهانید.

1. نصب صندلی تاشو در اطراف دوش

برای بسیاری از سالمندان ایستادن کار سختی است، بویژه سالمندانی که از آسیبهای فیزیکی در رنج هستند و یا از دارو استفاده می­کنند، مشکل سرگیجه وکم توانی در حفظ تعادل خود را دارند. دوش گرفتن سالمندان در حالیکه روی صندلی نشسته اند نه تنها این مشکل را بر طرف می­کند، بلکه به آنها احساس خوبی می دهد. زیرا بدون اینکه مزاحم عزیزانشان شوند، می­توانند شخصاً نیازهای مرتبط با بهداشتی خصوصی خود را بر طرف کنند.

انواع مختلفی از صندلی های حمام وجود دارد که بهترین آنها صندلی تاشو تمام استیل با نشیمنگاه چوب ترمو، پلی اورتان، یا پلاستیک

است. بکار گیری صندلی تاشو در اطراف دوش، بجای استفاده از چهارپایه، خطر لیز خوردن سالمند را بشدت کاهش داده و بویژه در فضاهای

کوچک مزاحم دیگر افراد خانواده نخواهد بود.

1. وان ورودی دار (Walk-in tubs)

سالمندان در استفاده از وان های معمولی بسیار مشکل دارند. تصورش را بفرمایید که سالمندی با مشکل حفظ تعادل و وزن 120 کیلو

گرم بخواهد برای استحمام از وانی استفاده کند که ارتفاع آن از سطح زمین 40 تنها سانتیمتر باشد. ورود و خروج او از این وان دیواره دار، حتی اگر با کمک چند نفر هم انجام گیرد )فارغ از شکستن حریم خصوصی او ( بسیار پر مخاطره است.

بنابراین لازم است برای سالمندان وان مجهز به در لولایی و با لبه های پهن(تا امکان نشستن راحت او وجود داشته باشد) در نظر گرفته شود. راه دیگر این است که از صندلی های مجهز به ترانسفر استفاده کنیم تا بتوانیم سالمند را در حالیکه روی صندلی نشسته است به داخل وان انتقال دهیم.

استفاده از وان ورودی دار این امکان را به سالمند می دهد تا بدون اینکه مجبور باشد از لبه وان بالا و پایین برود وارد وان شود.

1. دوش دستی

برای ایمنی سالمند، حتماً با نصب دوش دستی، شرایط شستشوی او را در حالت نشسته فراهم نمایید.

1. دوشهای ترموستاتیک یا تعادل فشار

سالمندان حتی در شرایط ایستاده امکان واکنش سریع برای بستن شیر آب داغ را ندارند. در شرایط نشسته در کف وان این امکان تقریبا صفر است و به همین جهت تنظیم اتوماتیک دمای شیر آب داغ بسیار مهم است. امروزه توصیه می­شود، برای حفظ جان این عزیزان از دوش­هایی با کنترل ترموستاتیک (thermostatically controlled)یا تعادل فشار (pressure balance) استفاده کنید.

1. استفاده از کف پوش ضد لغزش

در ورودی و در داخل حمام حتماً از کف پوشهای ضد لغزش استفاده کنید. کف پوشهای ضد لغزش را در جلو ورودی توالت و حمام و نیز

در داخل حمام، جلوی سینک، دوش، و نیز داخل وان پهن کنید تا از لغزش سالمندان روی کف مرطوب جلوگیری شود. کف پوش ضد لغزش به سالمند این اجازه را می دهد تا بسادگی در حمام حرکت کند. یکی از مهم ترین وسایل ارزان برای ایمن کردنحمام سالمندان استفاده از کف پوشهای ضد سایش در مناطق یاد شده است.

1. اطمینان از وجود علائم سرد و گرم در شیرها

اطمینان حاصل کنید که علامت گرم و سرد شیرها به وضوح قابل دیدن است. دمای آب گرم را روی حداکثر 48 درجه سانتیگراد تنظیم

کنید، تا امکان سوختگی سالمند از بین برود. از راحت بازو بسته شدن شیرها اطمینان حاصل نمایید.

1. استفاده از نور کافی در حمام وتوالت

از لامپهایی با نور مناسب استفاده کرده و کلید آنها را در محلی با دسترسی آسان قرار دهید. همچنین از تامین روشنایی شبانه راهروها

اطمینان حاصل نمایید. بسیاری از حوادث مرتبط با سالمندان در مسیر حرکت شبانه آنها به دستشویی اتفاق می­افتد.

1. در دسترس بودن لوازم آرایشی در حمام

اطمینان حاصل کنید که لوازم آرایشی مانند صابون، شامپو، حالت دهنده، مسواک، خمیر دندان، حوله و غیره در دسترس هستند. از

ریخت و پاش در توالت و حضور لوازم غیر ضروری در این محل پرهیز نمایید.

حفظ تعادل برای برداشتن وسایلی که در دسترس نیستند بشدت کاهش می یابد. خم شدن، کشش دادن به بدن و چرخش روی مهره

های کمر در سالمندان سبب دیسک کمر، و پارگی تاندومهای خواهد شد. ارتفاع مناسب برای گذاشتن وسایل ضروری حمام مثل شامپو،

صابون و … ارتفاع دست است.